Η παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου στην σημερινή κοινωνική πραγματικότητα. Μια διαφορετική προσέγγιση...

Αύριο ξεκινά η περίοδος του Τριωδίου. Χωρίς να καταλάβουμε το πέρασμα του χρόνου, τελικά φθάνουμε από τα Χριστούγεννα στο Πάσχα. Αυτή η περίοδος που προηγείται της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, κρύβει μέσα της πολλά μηνύματα, στα οποία ο περιπατητής της ζωής, μπορεί να σταθεί υποψιασμένος και στοχαζόμενος ενεργοποιώντας την σκέψη που γεννά προβληματισμό. Αύριο λοιπόν, στις Εκκλησιές μας, θα αναγνωσθεί η γνωστότατη παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου.  Η διαχρονικότητα του Ευαγγελίου, φαίνεται ολοκάθαρα, μέσα από την περιγραφή των πρωταγωνιστών του. Άνθρωποι, στους οποίους ο χρόνος δεν καταφέρνει να τους ξεπεράσει, απλά τους ακολουθεί. Αν κοιτάξεις γύρω σου, θα δεις καλύτερα και τον έναν αλλά και τον άλλον. Σίγουρα, όχι με την ενδυμασία της εποχής στην οποίαν αναφέρεται η παραβολή, αλλά σίγουρα με την ίδια φιλοσοφία, τον ίδιο και απαράλλαχτο τρόπο σκέψεως.

Ο Χριστός, δεν προσπαθεί να ωραιοποιήσει τον άνθρωπο. Τον παρουσιάζει όπως ακριβώς είναι! Στο αντίβαρο της έπαρσης, αντιπαραβάλλει  την ταπείνωση. Στην αδυναμία του φαινομενικά ισχυρού, παρουσιάζει τον πραγματικά δυνατό, εκείνον που αντιλαμβάνεται τα λάθη του. Γιατί θέλει πολύ ψυχική δύναμη να μπορείς να αναγνωρίσεις τα λάθη σου. Και τούτο, διότι αφού μπορείς να τα αναγνωρίσεις, έχεις και την δυνατότητα να επανορθώσεις. Ο τελώνης και ο φαρισαίος, είναι πρόσωπα υπαρκτά. Ο καθένας μας, μπορεί να πάρει την θέση του ενός, ή του άλλου. Ας προσαρμόσουμε όμως τα πρόσωπα, στην δική μας εποχή. Δεν είναι τυχαίο, πως ο Χριστός επιλέγει δύο διαφορετικούς χαρακτήρες ανθρώπων αλλά με ένα κοινό χαρακτηριστικό στοιχείο. Πιστεύουν και οι δύο στο Θεό. Αυτό το στοιχείο έρχεται ο Χριστός να αντιπαραθέσει. Δεν τους φέρνει σε συνάντηση στον δρόμο, δεν τους παρουσιάζει στον χώρο της εργασίας τους, αλλά μέσα στο Ναό του Θεού, όπου πάντες γυμνοί και τετραχηλισμένοι , δεν μπορούμε να κρυφτούμε, όσο και αν το θέλουμε από το άγρυπνο βλέμμα του Θεού! Ο Φαρισαίος, είναι άνθρωπος της θρησκείας... Γνωστός στους ανθρώπους για τα ''καλά'' έργα του, άγνωστος στον Θεό για την ζωή του... Στέκει ολόρθος στα μάτια των ανθρώπων αλλά όσο και να φωνάζει, η φωνή του δεν φθάνει στα ώτα του Θεού... Ο άλλος, είναι τελώνης! Ένας άνθρωπος που ζει για τον εαυτό του αλλά από τους άλλους. Η καρδιά του είναι γεμάτη από την αδικία. Δεν τολμά να κοιτάξει το Θεό! Έχει συνείδηση η οποία τον ελέγχει εξαντλητικά... Κρυμμένος σε μια σκοτεινή γωνιά, σκοτεινή όπως και η ζωή του, δεν μιλά! Μόνο δάκρυα μαρτυρούν την αναζήτηση του Θείου ελέους... Ζητά με τα δάκρυα του το έλεος του Θεού. Μετανοεί για να επανορθώσει... Το βλέμμα συμπαθείας του Θεού, στρέφεται προς αυτόν. Δικαιώνεται εκείνος που μπορεί να αναγνωρίσει τα λάθη του... Βέβαια, υπάρχει και ο άλλος που συνεχίζει να παραληρεί στην προσπάθεια του να περιγράψει τον εαυτό του. Τελικά, μένει μόνος με την αλαζονεία του! Υποστηρίζει πως δεν κάνει κανένα λάθος, ακόμα και αν η ίδια του η ζωή τον διαψεύδει. Ποιος πιστεύει πως αυτοί οι δύο χαρακτήρες ανθρώπων εξέλειπαν; Τι μπορεί να μας έχει φέρει σε δεινή κατάσταση σήμερα, εκτός από την άρνηση μας να αποδεχθούμε πως κάνουμε λάθη; Και δεν είναι μόνον αυτό. Εκείνος που δεν μπορεί να αποδεχθεί το λάθος του, θέλει και τους άλλους να τον συνακολουθούν στις λανθασμένες επιλογές.... Τελικά, η παραβολή, δεν παρουσιάζει μόνον την ταπείνωση και την υπερηφάνεια. Παρουσιάζει ταυτόχρονα η εμμονή στο λάθος και την επανόρθωση σε αυτό. Ο τελώνης, δικαιώνεται στα μάτια του Θεού, χωρίς ίσως να το γνωρίζει! Μπορεί όμως να ελπίζει στο έλεος του Θεού. Ο φαρισαίος επιμένει να πιστεύει πως έχει εξασφαλίσει την σωτηρία! Είναι Ορθόδοξος δηλαδή πιστεύει ορθά! Αλλά, ως φαίνεται αυτή του η ορθοδοξία, αποδέκτη έχει τους άλλους, αλλά όχι τον Θεό! Δεν έκανε τίποτε περισσότερο από το να εκτελεί το γράμμα του Νόμου. Το γράμμα, όχι την ουσία του! Στον Ναό του Θεού χωρούν όλοι. Πλούσιοι ,πτωχοί, καλοί, κακοί, επιστήμονες, αγράμματοι, όλοι! Οι αυτοδικαιωμένοι, μένουν μόνοι τους. Προχωρούν μόνον όσοι, δεν επιδιώκουν αλλά επιθυμούν την δικαίωση. Και αυτοί, είναι όσοι μπορούν να αποδεχτούν πως έκαναν λάθος.... Αν αυτό, το κρατήσουμε ο καθένας στην δική του καθημερινότητα, τότε, δεν θα αργήσει να έρθει και η επανόρθωση και στην προσωπική αλλά και στην γενικότερη πορεία της ζωής μας... 

                                                                             π. Θωμάς Ανδρέου