Ο πολιτισμένος ληστής !

Σε όλον τον κόσμο είναι γνωστή η υπόθεση κλοπής των μαρμάρων του Παρθενώνα από έναν ''επιφανή'' Άγγλο ΄' ευγενή'' τον Τόμας Μπρούς, λόρδο του Έλγιν. Το 1806, ο Τόμας Μπρούς που έμεινε στην ιστορία για το μεγάλο αυτό κατόρθωμα του ως Λόρδος Έλγιν, μετέφερε τα κλεμμένα τμήματα του Παρθενώνα, μεταξύ των οποίων είναι η Ζωφόρος του Παρθενώνα και άλλα σημαντικά τμήματα του μνημείου. Τελικώς κατάφερε να αποσπάσει τα μισά γλυπτά του Παρθενώνα!

Χρησιμοποιώντας ένα Σουλτανικό φιρμάνι- μιας και η Ελλάδα βρισκόταν σε σκλαβιά- φιρμάνι που ουδέποτε τελικά βρέθηκε, κατάφερε να αρπάξει τα μάρμαρα και τελικά μετά από χρόνια να τα πουλήσει στην ίδια του την χώρα έναντι ενός μεγάλου ποσού.... Κατά καιρούς, πολλοί βρέθηκαν να απαιτούν την επιστροφή των γλυπτών στον τόπο που γεννήθηκαν, την Ελλάδα. Ουδέποτε όμως, η Μ. Βρετανία σκέφθηκε σοβαρά την επιστροφή των πολιτισμικών στοιχείων μιας χώρας που την εποχή εκείνη βρισκόταν υπό την Οθωμανική κυριαρχία. Ένας Άγγλος ''ευγενής'' φορέας ενός διαφορετικού πολιτισμού, μιας άλλης κουλτούρας χρησιμοποίησε την ευκαιρία της παρουσίας του ως πρεσβευτού της χώρας του στην Κωνσταντινούπολη καθώς και τις καλές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών ( Αγγλίας- Τουρκίας) ώστε να αποκαθηλώσει σημαντικά τμήματα του Παρθενώνα ώστε να τα οικειοποιηθεί.

Το 1816, αποφασίζει να πουλήσει την ''συλλογή του'' της οποίας αποδεικτικό στοιχείο όπως είπαμε ήδη, ήταν ένα σουλτανικό φιρμάνι που ουδέποτε βρέθηκε, στην κυβέρνηση της Μ.Βρετανίας έναντι του ποσού των 35.000 λιρών. Απαίτησε μάλιστα για την ΄΄γενναιόδωρη προσφορά΄΄ του προς την χώρα του, τα μάρμαρα να μην απομακρυνθούν από το βρετανικό μουσείο καθώς και η αίθουσα στην οποίαν και θα εκτίθενται να φέρει το όνομα του. Και να μην το ζητούσε, είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο πως στο πέρασμα των χρόνων θα έμενε στην ιστορία ως ο πολιτισμένος ληστής!

Παρά ταύτα, τα μάρμαρα μεταφέρθηκαν στην Αγγλία όπου και εκτίθενται. Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι κατά την αποκαθήλωση πολλά καταστράφηκαν όπως επίσης αυτή η κλοπή είχε σαν αποτέλεσμα να καταστραφεί σημαντικό μέρος του ιδίου του μνημείου το οποίον είχε σεβασθεί ο ίδιος ο πανδαμάτορας χρόνος. Ο λόγος που επικαλέστηκε τότε ο Λόρδος Έλγιν ήταν πως θέλησε να σώσει τα μάρμαρα από την ολοκληρωτική καταστροφή.... Προφανώς την δικαιολογία του αυτή, δεν την δέχθηκαν ούτε οι Βρετανοί μιας και η αγορά της συλλογής από την Κυβέρνηση της Αγγλίας υπογράφτηκε με ψήφους 82 υπέρ και 30 κατά ,από την βουλή των κοινοτήτων το 1816.

Από τότε μέχρι και σήμερα, χιλιάδες άνθρωποι από όλον τον κόσμο ζητούν την επιστροφή του κλεμμένου πολιτισμού ,από την Αγγλία στην Ελλάδα. Τα αιτήματα απανωτά! Όπως και οι αρνητικές απαντήσεις από πλευράς των Άγγλων. Δεν πήγα ποτέ στην Αγγλία. Όταν ρώτησα κάποιον που επισκέφθηκε την χώρα και είδε από κοντά τα γλυπτά του Παρθενώνα στο Βρετανικό μουσείο, πως αισθάνθηκε μου απάντησε: '' Έκπληξη.... σαν να έβλεπα το Big Ben του Λονδίνου στο κέντρο της Αθήνας.... Απογοήτευση μιας και τα μάρμαρα μένουν φυλακισμένα σε μια ξένη για αυτά χώρα....'' Πόσο δίκιο είχε....

Αποτελεί προσδοκία όχι μόνον των Ελλήνων αλλά και άλλων εθνοτήτων ανθρώπων η άμεση επιστροφή των μαρμάρων. Πρόκειται για μια ξεκάθαρη κλοπή. Μία πολιτισμένη κλοπή η οποία όσο τα γλυπτά παραμένουν στην Μ. Βρετανία, θα στιγματίζει το ιστορικό παρελθόν της. Πριν από καιρό, έγραψα στους ''Ιερατικούς Στοχασμούς'' ένα κείμενο με τον τίτλο :'' Και τα ερείπια ομιλούν...'' Μεταξύ άλλων είχα γράψει:'' Ο Παρθενών , δεν αποτελεί μόνον ένα σύμβολο του Αρχαιοελληνικού Πολιτισμού. Είναι μία Ιδέα, που στο πέρασμα των αιώνων, παραμένει ζωντανή. Οι μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης, οι ίδιες δυνάμεις που επέβαλαν στην χώρα μας έναν δανεισμό χρημάτων που μας οδήγησε στην οικονομική ανέχεια, είναι εκείνες που ακρωτηρίασαν το μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Ακόμα και ακρωτηριασμένος ο Παρθενών, στέκει επιβλητικός υπενθυμίζοντας αφ’ ενός στους εταίρους μας, το τι δώσαμε εμείς στην Ευρώπη, αφ’ εταίρου, εις ημάς, την θριαμβευτική πορεία του Γένους μας..''

Ίσως κάποτε αποδεχθούν το παγκόσμιο αίτημα και επιστρέψουν τα γλυπτά στον φυσικό τους χώρο. Και ολόκληρο τον Παρθενώνα να είχε καταφέρει να σηκώσει ο Έλγιν και να τον είχε στήσει στο κέντρο του Λονδίνου, πάλι ξένος θα φαινόταν εκεί.... Η γη που τα γέννησε, είναι η Ελλάς. Τα μάρμαρα αποτελούν γέννημα του Πεντελικού Όρους. Πολλοί Βρετανοί πλέον, συνηγορούν και απαιτούν την επιστροφή των γλυπτών. Όσο η Αγγλία κωφεύει στο αίτημα θα παραμένει στην ιστορία ως κλεπταποδόχος χώρα ,των κλοπιμαίων, ενός πολιτισμένου ληστή...

                                                                              π. Θωμάς Ανδρέου