‘’Και τω αγγέλω της εν Σμύρνη Εκκλησίας γράψον. Τάδε λέγει ο πρώτος και
ο έσχατος ,ος εγένετο νεκρός και ανέζησεν . Όιδα σου τα έργα και την θλίψην και
την πτωχείαν… Γίνου πιστός άχρι θανάτου και δώσω σοι τον στέφανον της ζωής…(
Αποκ β 8-11) [1]. Με τα λόγια αυτά ,ο
Ευαγγελιστής και Απόστολος Ιωάννης ο Θεολόγος απευθύνεται στον επίσκοπο της εν
Σμύρνη Εκκλησίας , μιας εκ των επτά Εκκλησιών της Αποκαλύψεως . Με το στόμα του
Ευαγγελιστού ομιλεί ο ίδιος ο Θεός.
Και αυτοί οι στίχοι μένουν στην σκέψη και
στην καρδιά του ,από Δράμας Μητροπολίτου Σμύρνης, Χρυσοστόμου Καλαφάτη ,όταν
του ανακοινώνεται ότι εξελέγη Μητροπολίτης της Εκκλησίας της Σμύρνης το 1910
εις διαδοχήν του εκλιπόντος Μητροπολίτου Βασιλείου. Πάλετε η καρδιά του
θαρραλέου Ιεράρχου , πάλετε και σκιρτά στο άκουσμα της εκλογής του . Και πηγαίνει
με χαρά να ενθρονισθεί στον θρόνο του
μαρτυρίου που η Εκκλησία τον έταξε. Ήταν αυτό που διακαώς επιθυμούσε…
Ο άγιος Ιερομάρτυς Χρυσόστομος
Σμύρνης, γεννήθηκε το 1867 στην Τρίγλια της Προποντίδος. Εσπούδασε την Ιερά
Επιστήμη της Θεολογίας στην παλαίφατον Θεολογική σχολή της Χάλκης εκ της οποίας
αρίστευσε. Χειροτονείται διάκονος και Πρεσβύτερος της Αγίας του Χριστού Μεγάλης
Εκκλησίας από τον Μητροπολίτη Μυτιλήνης Κωνσταντίνο Βαλιάδη , τον μετέπειτα
Εφέσου και αργότερον Οικουμενικό
Πατριάρχη Κωνσταντίνο τον Έ , τον
προστάτη και φιλόστοργο μέντορα και πνευματικό του πατέρα , ο οποίος τον
διορίζει Μέγα Πρωτοσύγγελο του Οικουμενικού Θρόνου . Από της θέσεως αυτής εκλέγεται
το 1902 , επί πατριαρχίας Ιωακείμ του Γ’
,του μεγαλοπρεπούς , Μητροπολίτης Δράμας.
Την ημέρα της χειροτονίας του
εις τον πάνσεπτον Πατριαρχικόν Ναόν του Αγίου Γεωργίου εις Φανάριον , ο
νεοεκλεγείς Μητροπολίτης Χρυσόστομος ,εις τον χειροτονητήριον λόγο του,
απευθυνόμενος προς τον Οικουμενικόν Πατριάρχην του λέγει: «Εν όλη τη καρδία και εν όλη τη διανοία θα υπηρετήσω την Εκκλησίαν και
το Γένος και η μίτρα την οποίαν αι άγιαι χείρες σου εναπέθεσαν επί της κεφαλής
μου , εάν πέπρωται να απολέση ποτέ την λαμπηδόνα των λίθων της ,θα μεταβληθή
εις ακάνθινον στέφανον ,μάρτυρος Ιεράρχου….» Ο προφητικός αυτός λόγος
επέπρωτο να γίνει πραγματικότης 20 χρόνια αργότερα…
Ως Μητροπολίτης Δράμας , ο
Ιερομάρτυς Χρυσόστομος , αγωνίσθηκε σθεναρά να τονώσει το Θρησκευτικό και Εθνικόν
φρόνημα ,των Ελλήνων της Μακεδονίας οι
οποίοι εστέναζον υπό το βάρος της κατοχής του Βουλγάρεως κατακτητού. Ηγωνίσθει
να μετατρέψει του φοβισμένους λαγούς σε λιοντάρια κάτι το οποίον και κατάφερε
τελικώς. Αποπειράθηκαν να τον δολοφονήσουν ,όμως το μαρτυρικό του αίμα ήταν προορισμένο να ποτίσει την Αιολική γη. Με
αλλεπάλληλες ενέργειες προσεπάθησαν να τον απομακρύνουν από την Δράμα και όταν
εκείνος το αντιλαμβάνεται , αποστέλλει επιστολή στον Οικουμενικό Πατριάρχη
Ιωακείμ τον Γ’ ,δια της οποίας του ζητά εις περίπτωσην μεταθέσεως να ενεργήσει
ώστε να αποσταλεί εις την πρώτην γραμμήν
του πυρός και όχι εις ‘’τινά ορνιθώνα της Ανατολής ‘’ και χαρακτηριστικά
υπογραμμίζει : ‘’ Ζητώ σταυρόν, μεγάλον
Σταυρόν , επι του οποίου καθηλούμενος και μη έχων έτερον τι να δώσω προς
σωτηρίαν της ημετέρας λατρευτής Πατρίδος , να δώσω το αίμα μου…’’
Το 1910 ,μετατίθεται
στη Σμύρνη ,το πρώτο λιμάνι της
Ανατολικής Μεσογείου το κέντρον του Ελληνισμού της Ιωνίας. Ο λαός τον
υποδέχεται ως σωτήρα ,διότι η φήμη του δραστήριου Ιεράρχου προηγείται της φυσικής
του παρουσίας. Αναλαμβάνει την Αποστολική Εκκλησία της Σμύρνης ,την οποίαν και
υπηρετεί με θυσιαστική αυταπάρνηση χωρίς να ξεχωρίζει στην φιλανθρωπία
Χριστιανούς και Μουσουλμάνους, Αρμενίους η Εβραίους ,μειονότητες που εκείνη την
εποχή υπήρχαν στην Σμύρνη. Άγγελος για όλους ανεξαιρέτως υπακούων στο πρόσταγμα
του Αποστόλου Παύλου : ‘’ ουκ ένι
Ιουδαίος η Έλλην, ουκ ένι δούλος η ελεύθερος, ουκ ένι άρσεν και θήλυ . Πάντες
γάρ υμείς εις εστέ εν Χριστώ Ιησού’’ (Γαλ 3-28) . Αναλαμβάνει την
διαποίμανση του ποιμνίου του στην δύσκολη περίοδο προ των Βαλκανικών πολέμων.
Γίνεται μάρτυρας της ανείπωτης χαράς ,της ελεύσεως των τιμημένων Ελληνικών
Στρατευμάτων στην Σμύρνη το 1919 τον οποίον υποδέχεται μετά δακρύων γονυπετής
ευλογώντας την Τιμημένη Ελληνική Σημαία!
Η χαρά ήταν πρόσκαιρη διότι η αντάρα και το
χάλασμα της γενοκτονίας του Ελληνικού πληθυσμού καιροφυλακτούσαν. Ο ίδιος μπήκε
μπροστάρης για να διαφυλάξει του Τούρκους της Σμύρνης από εχθροπραξίες του
Ελληνικού Στρατού. Επισκέφθηκε τις Τουρκικές συνοικίες μοιράζοντας τρόφιμα και
φάρμακα σε εκείνους που μετ’ ολίγον θα τον έσερναν νεκρό στα ματωμένα
καλντερίμια της Σμύρνης.
Τα γεγονότα τρέχουν. Οι
θύμισες πονούν στην περιγραφή τους… Το χέρι τρέμει στην προσπάθεια να περιγράψει
τα γεγονότα της πονεμένης Ρωμιοσύνης της Σμύρνης. Το σκοτεινό πρόσωπο του
Αριστείδη Στεργιάδη –Ύπατου Αρμοστή της Κυβερνήσεως της Μητροπολιτικής Ελλάδος
στην Σμύρνη, εθνικού μειοδότη στην
υπόθεση της καταστροφής ΠΟΥ ΦΥΓΑΔΕΥΤΗΚΕ ΠΡΩΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗ με Αγγλικό πλοίο
την ώρα που οι Τσέτες έμπαιναν στην πόλη ,
καθώς και του Αρχιστράτηγου του Ελληνικού Στρατού Γεωργίου Χατζηανέστη
που ουσιαστικά εγκατέλειψε μαζί με τον Στεργιάδη έναν λαό στην προδιαγεγραμμένη
τύχη του (κάτι που οδήγησε στην εκτέλεση του, μετά από την περίφημη δίκη των έξ
, ως υπεύθυνος της κατάρρευσης του μετώπου) ,
αφήνοντας τον Χρυσόστομο και τον λαό της Σμύρνης βορά στα χέρια των
φονιάδων τους, πρωταγωνιστούν στην ματωμένη ιστορία.
Το πρωινό της 27ης
Αυγούστου 1922 ,βρίσκει τον Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομο αμφιοφορεμένο μέσα
στον Ναό της Αγίας Φωτεινής μαζί με τον λαό του να προσεύχεται μπρος στον
σταυρωμένο Χριστό…Τα χέρια του ικετευτικά υψώνονται και η φωνή του πνιγμένη στα
δάκρυα ξεφεύγει από τα χείλη του. Προσευχή όχι για εκείνον , ξέρει το τέλος του
και το περιμένει του το είχαν ψελλίσει τα άγια χείλη του Ιωάννου στην Αποκάλυψη
,αλλά για τον μαρτυρικό λαό του που τον κοιτά και στο πρόσωπο του βλέπει τον
ποιμένα τον καλό που δίνει την ψυχή του υπέρ των προβάτων... Με θόρυβο ανοίγουν
τις πύλες του ναού οι Τούρκοι ζαπτιέδες . Του λένε πως τον ζητά ο Νουρεντίν
Πασάς… Τώρα πια ξέρει . Φιλά τον σταυρωμένο Χριστό ,την σταυρωμένη Ελλάδα , το
βλέμμα του ήσυχο περιστρέφετε στον λαό του. Αυτή την εικόνα θέλει να κρατήσει
στα μάτια του στην οδό του μαρτυρίου. Τους ευλογεί και μυστικά τους λέγει : θα
σας ξαναδώ. Εγώ θα σας προϋπαντήσω στην πύλη τ’ ουρανού…
Ο υπέροχος φιλέλληνας
,Τζώρτζ Χόρτον , Αμερικανός πρόξενος στην Σμύρνη ,προσπαθεί, μάταια βέβαια, να
τον σώσει. Κατάφερε να σώσει εκατοντάδες Σμυρνιούς εκδίδοντας τους Αμερικανικό
διαβατήριο για να φύγουν και να σωθούν . Αυτό που μπορούσε να κάνει και δεν το
έκανε ο Στεργιάδης , το έκανε με χαρά ο Χόρτον…
Ο Δεσπότης οδηγείται στο
διοικητήριο ,προβατάκι που ετοιμάζεται να το σφάξει ο θηριώδης Νουρεντίν Πασάς.
Όμως είναι ύπουλος και πονηρός. Θέλει να δει το αίμα του Χρυσόστομου να τρέχει
από το κορμί του, φοβάται όμως και τις ευθύνες που μπορεί να του ζητηθούν
αργότερα από την Υψηλή Πύλη η και από
την διεθνή κοινή γνώμη που αργά αφυπνίστηκε όταν όλα είχαν τελειώσει… Εδώ εγώ
σταματώ…Θα αφήσω να μιλήσει ένας άνθρωπος που είδε τα γεγονότα. Και για μια
ακόμα φορά θα κλάψω και εγώ μαζί σας… Είναι η πλέον επίσημη καταγεγραμμένη
μαρτυρία από τα χείλη του Ιερωμένου –Βουλευτού των Παρισίων Αββά Εδουάρδου
Σουλιέ
‘’Το απόγευμα της 27ης
Αυγούστου , ειδοποιήθηκε το Γαλλικό προξενείο ,πως ο Ελληνορθόδοξος
Μητροπολίτης Χρυσόστομος , διέτρεχε έσχατο κίνδυνο και ότι θα έπρεπε να σταλεί
άγημα από Γάλλους ναύτες για να προστατεύσουν την απειλούμενη ζωή του. Ο
επικεφαλής του αγήματος ,πρότεινε στον Ιεράρχη , να τον οδηγήσει στην εκκλησία
της « Sacre Coeur»
η στο Γαλλικό Προξενείο. Ο Χρυσόστομος
δεν ανήκει στην Εκκλησία της Γαλλίας αλλ’ αυτό δεν με εμποδίζει να εκφράσω το
βαθύτατο σεβασμό προς την μνήμη του. Με ωραιότητα ψυχής , αρνήθηκε να δεχθεί το
προσφερόμενο καταφύγιο λέγων ότι το καθήκον του είναι να μείνει για να
συγκακοπαθήσει με το ποίμνιον του. Όταν το Γαλλικό άγημα απεχώρησε ,κατέφθασε με στρατιωτική
άμαξα τούρκος αξιωματικός συνοδευόμενος από δύο στρατιώτες και ζήτησε από τον
Χρυσόστομο να τον ακολουθήσει. Οδήγησαν τότε τον Ιεράρχη εις τα άκρα των
ευρωπαϊκών συνοικιών εμπρός σ’ ένα κουρείο. Εκεί του φόρεσαν άσπρη μπλούζα
,ίσως για να διακρίνεται καλύτερα και εκεί διαδραματίσθηκε το φρικτό έγκλημα.
Του ξερίζωσαν τα γένια , τον κτύπησαν με
μαχαίρι πισώπλατα και στην συνέχεια λυσσασμένες ανθρώπινες ύαινες του έκοψαν
την μύτη και τ’ αφτιά . Στο πλευρό των ανδρών συναγωνίζονταν μαινόμενες
τουρκάλες που ενθάρρυναν με άρες και κατάρες τους λυσσασμένους άνδρες τους.
Αφού έριξαν χάμω τον Ιεράρχη και τον καταπάτησαν ,ο επικεφαλής αξιωματικός
διέταξε χαμάληδες να σύρουν το πτώμα και αφού το πρόσδεσαν σε μια σακαράκα ,το
έβαλαν μπροστά και άρχισε να τρέχει σβαρνίζοντας το λείψανο του μάρτυρα Ιεράρχη
που σήκωσε στους ώμους του τις αμαρτίες του εθνικού διχασμού και την υπεροψία
των λεγόμενων ‘’Χριστιανικών δυνάμεων’’, που απεδείχθησαν και του Πόντιου
Πιλάτου χειρότεροι…!!!
Σαν άγια εικόνα βλέπω μπρος μου
τον Μάρτυρα Ιεράρχη…. Ακούω την φωνή του σβήνοντας να ψελλίζει : «..και νυν
μεγαλυνθήσεται Χριστός εν τω σώματι μου είτε δια ζωής, είτε δια θανάτου. Εμοί
γαρ το ζήν Χριστός και το αποθανείν κέρδος…. ( Φιλιπ. 1-21)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου