Ποίος
κάλαμος, η ποία διφθέρα είναι ικανά να σκιαγραφήσουν τα αποτυπώματα μιας συναρπαστικής ζωής, ενός
τόσο μεγάλου Πατέρα της Εκκλησίας του Χριστού, όπως του σήμερον εορταζομένου
Ιερού Πατρός, Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου; Του ανθρώπου που με την ζωή του ,έγινε
σύμβολο υπομονής στις θλίψεις της ζωής.
Αιχμάλωτος όμως και ο ομιλών , στα δίχτυα της
αγάπης για την θρυλική μορφή του Αγίου, καθώς επίσης υπόχρεος στην εμπιστοσύνη
του εορτάζοντος Σεπτού Επισκόπου μου ανέρχομαι δια μιαν ακόμη φορά την κλίμακα
του ιερού τούτου Άμβωνος του Καθεδρικού Ναού ώστε με τον μικρό μου λόγο να
περιγράψω την μεγάλη αρετή του μεγαλύτερου ίσως εκ των Πατέρων της Εκκλησίας
μας.
Σκέφθηκα
πολύ πριν ομιλήσω. Σκέφθηκα τις δυσκολίες της εποχής μας, σκέφθηκα τα κύματα
των θλίψεων που με μανία κτυπούν τις ταραγμένες ψυχές των ανθρώπων του αιώνος
τούτου και θέλοντας σήμερα να μιλήσει ο ίδιος ο Ιερός Πατέρας μέσα από τους
ανεπανάληπτους στοχασμούς του, μέσα από την επί δεκαεπτά αιώνες ζωντανή γραφίδα
του, θέλω, Σεβασμιώτατε Ποιμενάρχα και πολυσέβαστε Πατέρα , πεφιλημένοι αδελφοί
συμπρεσβύτεροι και διάκονοι και ευσεβέστατε, πιστέ λαέ της Εκκλησίας , να
περιγράψω τον υιόν της υπομονής , εκείνον που με την ζωή του στέκει ως
οδοδείκτης δείχνοντας μας τον δρόμο για την αντιμετώπιση των θλίψεων της ζωής.
‘’Η θλῖψις ὑπομονὴν κατεργάζεται, ἡ δὲ ὑπομονὴ δοκιμήν, ἡ δὲ δοκιμὴ ἐλπίδα’’ [1] διδάσκει
ο Απόστολος Παύλος. Και ο Ιερός Χρυσόστομος , συνέδεσε άρρηκτα την ζωή του με
εκείνον τον υπέροχο άνδρα που στάθηκε ατρόμητος εμπρός στις δοκιμασίες και τις
θλίψεις με μόνα όπλα του, την πίστη στον Χριστό και την υπομονή που γεννά την
ελπίδα! Ο Ιερός Χρυσόστομος ξεκίνησε την ζωή του το 354 μ. Χ. στην Αντιόχεια
της Συρίας εκεί όπου σήμερα υπάρχουν μάρτυρες – ομολογητές για την αγάπη του
Χριστού. Γεννημένο αρχοντόπουλο μεγάλωσε και σπούδασε απορφανισμένος από την
φυσική παρουσία του πατέρα του ,τον οποίον έχασε σε βρεφική ηλικία και μόνον
από αυτό το γεγονός αντιλαμβάνεται κανείς πως ο υιός του Στρατηλάτου Σεκούνδου
γνωρίζει τις θλίψεις της ζωής από τον
βρεφικό του ακόμα λίκνο.
Για το απορφανισμένο βρέφος υπάρχει η Αγία Μητέρα
του Ανθούσα να τον μεγαλώσει με τα νάματα της πίστεως να τον γαλουχήσει στους
κόπους και τους μόχθους της ζωής και να τον παραδώσει στην Εκκλησία ώστε σήμερα
να είναι ο Χρυσόστομος που και το όνομα του μόνον προκαλεί ενθουσιασμό σε
όποιον παρηγορήθηκε από τα κείμενα του, σε όποιον σαγηνεύθηκε από την βιωτή του
σε όποιον μπορεί να καταλάβει, τι σημαίνει να σε καταδικάζουν οι άνθρωποι και
να σε δικαιώνει ο Θεός!
Προικισμένος με σπάνια χαρίσματα από πολύ μικρός
επιδόθηκε στην σπουδή της ρητορικής τέχνης , ‘’ ώστε σε ηλικία 18 ετών , νεαρό
παλληκάρι, να ξεπεράσει και αυτούς τους διδασκάλους του’’ [2].
Όμως , ο μεγάλος αυτός στοχαστής , αντιλαμβάνεται πως ‘’ οὐθὲν γὰρ
ἀγαπᾷ ὁ Θεὸς εἰ μὴ τὸν σοφίᾳ συνοικοῦντα’’[3]
και για τον λόγο αυτό, εγκαταλείπει την αναζήτηση της ανθρώπινης σοφίας για να
εντρυφήσει στην Θεία Σοφία. Αναζητά την απομόνωση. Μέσα στην ησυχία της
προσευχής και την μελέτη του Θείου Λόγου, ο Ιερός Χρυσόστομος ανακαλύπτει τον
εαυτόν του. Λαμβάνει το μοναχικό σχήμα και για τέσσερα ολόκληρα χρόνια ‘’ανέβαινε αργά και σταθερά ένα- ένα τα
σκαλοπάτια της ηθικής τελειώσεως’’[4].
Λαμβάνει την Χάρη της Ιεροσύνης , βιώνει καθημερινά
τον Σταυρό και την Ανάσταση και ζει για τον Θεό και για τον άνθρωπο. Όμως ,
όπως ο δύτης αγωνίζεται φθάνοντας μέσα στον πυθμένα της θαλάσσης για να βρει
ένα μικρό μαργαριτάρι , τόσο μικρό αλλά με τόσο μεγάλη αξία, έτσι και οι
άνθρωποι της εποχής του, αναζητούν λύχνον ώστε να τον θέσουν επί την λυχνία του
Θρόνου της Μητρός Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως και η αναζήτηση , τους
οδηγεί από την Κωνσταντινούπολη, στην Αντιόχεια όπου σαν άλλοι δύτες ερευνούν
και τελικά βρίσκουν το πολύτιμο μαργαριτάρι. Δεν τον παρακαλούν απλώς να τους
ακολουθήσει στον Θρόνο , τον ικετεύουν και βλέποντας μπροστά τους το ιερό
πείσμα του Ιωάννη να στέκει τείχος στην προσπάθεια τους, τον απαγάγουν και τον
οδηγούν στην Κωνσταντινούπολη όπου με συνοπτικές διαδικασίες εκλέγετε και
χειροτονείται Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως στις 15 Δεκεμβρίου του 397,[5]
από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόφιλο τον άνθρωπο που μίσησε όσο κανείς
εκείνον που χειροτόνησε, τον άνθρωπο που
λίγα χρόνια αργότερα θα γινόταν αιτία ο Ιερός Χρυσόστομος να γίνει υιός της
υπομονής.
Δεν θα επεκταθώ σε βιογραφικά άλλα στοιχεία. Εξάλλου
τι μπορεί να πει ο μαθητής , όταν εμπρός του στέκει ο διδάσκαλος; Ο Σεπτός
Ποιμενάρχης μας, μετά από πολυετή έρευνα στην ζωή και το έργο του Αγίου,
εξέδωσε το σύγγραμμα του υπό τον τίτλον
‘’ Σκηνές από το δράμα του Ι. Χρυσοστόμου’’ όπου η ανάγνωση του σε μεταφέρει
στην εποχή εκείνη κατά την οποίαν ο Ιερός Χρυσόστομος δοκιμάζει τις θλίψεις
,πονά και υποφέρει αλλά δεν σταματά τον αγώνα του υπέρ της δικαιοσύνης μεταξύ
των ανθρώπων , τον αγώνα του υπέρ της Εκκλησίας για την οποίαν και αργότερον
δίνει την ίδια του την ζωή.
Εάν θα έπρεπε να αναφερθώ σε όλες τις αρετές του
Ιερού Χρυσοστόμου θα τον αδικούσα. Διότι δεν προσμετρούνται ούτε οι αρετές ούτε
τα χαρίσματα. Όμως, αυτή η αρετή που τον ξεχωρίζει , είναι η υπομονή του με την
οποίαν και κλείνει ο επίλογος αυτής της συναρπαστικής μονογραφίας που αφορά την
ζωή του… Αντιμετώπισε την ανθρώπινη συκοφαντία! Μικρός μεν το δέμας, αλλά αφάνταστα
θαρραλέος , υψώνει την φωνή του , προσπαθεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του και
βλέποντας την ανθρώπινη κακία σιωπά και παραδίδει τον εαυτό του στην Θεία
Δικαιοσύνη. Σιωπά ο πάντοτε λαλίστατος άνθρωπος του Θεού! Αλλά όταν σιωπούν οι
άνθρωποι μιλά ο Θεός ! Το
δάκρυ του συκοφαντουμένου επιστρέφει στον συκοφάντη.[6] Και ο
Ιερός Χρυσόστομος το γνώριζε αυτό. Αυτό
μας φωνάζει αιώνες τώρα μέσα από τα κείμενα του.
Μην φοβηθείς άνθρωπε την ανθρώπινη καταδίκη. Σκέψου
πως πάνω από τους ανθρώπους είναι ο Θεός! Εκείνου την καταδίκη να θυμάσαι και
να προσπαθείς πάντοτε να αποφύγεις. Στην ανθρώπινη κοινωνία υπάρχει αδικία
διότι αποτολμήσαμε να βγάλουμε από την ζωή μας τον ήλιο της δικαιοσύνης , τον
Χριστό!Δεν αντέχουμε στις θλίψεις, απελπιζόμαστε αλλά η απελπισία ποτέ δεν
εμφανίζετε μόνη της. Κρατά σφικτά από το χέρι και φέρνει μαζί της τον πανικό
και ο συνδυασμός των δύο είναι ολέθριος για τον άνθρωπο. Να γνωρίζεις πάντοτε πως ο Θεός προσμετρά τις
αντοχές μας πριν επιτρέψει την δοκιμασία να εμφανισθεί στην ζωή μας.
Άκουσε πληγωμένε από την ζωή άνθρωπε της σημερινής
εποχής. Άκουσε εκείνον που βίωσε την θλίψη στην ζωή με την ανθρώπινη ασθένεια,
με τον πόλεμο της συκοφαντίας , με το άδικο των ανθρώπων να αντιμάχεται το
Δίκαιον του Θεού. Άκουσε εκείνον τι μας λέει:’’Όταν πέσεις σε κάποια απροσδόκητη συμφορά μη χάσης το θάρρος σου, αλλ’
αμέσως ανύψωσε την σκέψη σου και τρέξε στο ακύμαντο λιμάνι και τον απόρθητο
πύργο, την βοήθεια του Θεού’’.[7] Να γνωρίζεις πως ακόμα και αν όλοι γύρω σου
σε εγκαταλείψουν , ο Θεός δεν σε εγκαταλείπει ποτέ!
Μην χάσεις αδελφέ μου την υπομονή σου. Ο αγώνας
είναι μεγάλος. Τα προβλήματα πολλά! Μην πέσεις ! Μαζί σου στην πτώση θα πάρεις
και αυτούς που στέκουν κοντά σου. Ύψωσε τα μάτια σου στο Θεό και ζήτησε βοήθεια
από τον Ουρανό. Και ο Θεός θα δώσει λύσεις που οι άνθρωποι δεν μπορούμε να
σκεφθούμε με την αδύνατη λογική μας. Ο
χρυσορήμωνας Ιωάννης μας παρηγορεί με τον λόγο του μιλώντας μας για την
υπομονή με την οποίαν ο ίδιος πολιτεύθηκε κατακτώντας την βασιλεία των Ουρανών.
Λέγει λοιπόν : ‘’Υπομονής, ίσον ουδέν,
αλλ’ αύτη μάλιστα εστίν η βασιλίς των ουρανών, θεμέλιος των κατορθωμάτων ,
λιμήν ο ακύμαντος. Ουδ’ αυτός ο διάβολος παραβλάψαι δυνήσεται ‘’[8].
Αυτή η μεγάλη αρετή, τον συνόδευσε στις ώρες των μεγάλων θλίψεων και των
ανεκλαλήτων καρδιακών στεναγμών. Στάθηκε όρθιος μέχρι το τέλος που επήλθε την
ημέρα του Σταυρού την 14ην Σεπτεμβρίου του 407 μ.Χ. στα Κόμανα του
Πόντου. Το ταλαιπωρημένο από τις κακουχίες ασθενικό κορμί του, βρήκε ανάπαυση
εκεί, στον Ναό του Αγίου Βασιλίσκου , όπου εμπρός στην Αγία Τράπεζα και αφού
κοινώνησε το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, φορώντας ολόλευκα άμφια ψέλλιζε τα
λόγια της τελευταίας του προσευχής προς τον Θεό. ‘’ Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν! Ύστερα ξάπλωσε κάτω και με το Αμήν, παρέδωσε την ψυχή του ο Ιερός
Πατήρ, στον Θεό…’’[9]
-------------------------
Πριν από 67 περίπου χρόνια, ο μικρός Ιωάννης
ξεκίναγε από το Ιερό Νησί της Λέσβου την πορεία της ζωής του. Παιδιόθεν,
εμφορήθηκε με την αγάπη για τον Χριστό και την Εκκλησία. Σε κάποια Θεία
Λειτουργία στο Νησί του, πήγε να λειτουργήσει τότε ένας νέος επίσκοπος ο Χριστουπόλεως Αμβρόσιος Νικολάου . Λειτουργούσε
ο Δεσπότης και στο Άγιο Βήμα τον διακονούσε ο μικρός Ιωάννης ο οποίος δεκαετίες
αργότερα θα τον διαδεχόταν στον Αρχιερατικό Θρόνο της Ιστορικής Μητροπόλεως
Ελευθερουπόλεως ! Διότι , όποιους ο Θεός
‘’προώρισε, τούτους καὶ ἐκάλεσε, καὶ οὓς ἐκάλεσε, τούτους καὶ ἐδικαίωσεν, οὓς δὲ ἐδικαίωσε, τούτους καὶ ἐδόξασε…’’[10]
Ο Δεσπότης μας, έλαβε το όνομα Χρυσόστομος,
συνδυάζοντας πλήρως με τον τρόπο αυτό το Σεπτόν Όνομα του σήμερον εορταζομένου
Αγίου : Ιωάννης Χρυσόστομος ! Στην σημερινή λοιπόν ημέρα των ονομαστηρίων του στεκόμαστε κοντά του οι κληρικοί του, τα
παιδιά του, προεξάρχοντος του πρωτοτόκου αδελφού μας και Πρωτοσυγκέλλου της
Μητροπόλεως μας π. Χρυσοστόμου. Οι ευχές και οι αγάπη μας τους
συντροφεύουν. Και παρακαλούμε τον Θεό ,ο Ιερός Χρυσόστομος που εορτάζει σήμερα
να τους χαρίζει υπομονή από την υπομονή του, αγάπη από την αγάπη του και δύναμη
από την δύναμη του ώστε να συνεχίζουν την υψηλή διακονία στον μεγάλο αυτό
αμπελώνα της Εκκλησίας του Χριστού. Έτη πολλά και καρποφόρα Αμήν.
* Ομιλία του Αρχιμανδρίτου του Οικουμενικού Θρόνου Θωμά Ανδρέου - Ιεροκήρυκος Ι.Μ. Ελευθερουπόλεως,που εκφωνήθηκε την 13-11-2013 στον Ι. Καθεδρικό Ναό, Αγίου Ελευθερίου- Ελευθερουπόλεως.
[1] Ρωμ. 5-3
[2]
Χρυσοστόμου Μητροπολίτου Ελευθερουπόλεως ‘’ Σκηνές από το δράμα του Ι. Χρυσοστόμου’’ Έκδοση Ι.Μ.
Ελευθερουπόλεως , Ελευθερούπολη 2013 , σελ. 25
[3] Σοφ. Σολ. 7,28
[4]
Χρυσοστόμου Μητροπολίτου Ελευθερουπόλεως οπ.π. σελ. 29
[5] Θεοδώρου
Βγότζα ‘’Η ζωή του Αγίου Ιωάννου του
Χρυσοστόμου’’ Τεύχος 2ον ,
Εκδ. Λυχνία , Αθήνα σελ. 47
[6] Ἐκκλ. 4,1
[7] Ι.
Χρυσοστόμου PG 55,316
[8] Ι.
Χρυσοστόμου : Προς Ολυμπιάδα επιστ. ΙΓ’ PG. 52, 606
[9]
Χρυσοστόμου , Μητροπολίτου Ελευθερουπόλεως, ο.π. σελ. 317
[10] Ρωμ.
8-30
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου