Λίγες ημέρες μετά την εορτή των Αγίων
Ενδόξων Ισαποστόλων Κωνσταντίνου και Ελένης, η Εκκλησία μας υπενθυμίζει ένα μεγάλο και ιστορικό γεγονός που συνέβη το 325 μ.Χ. στην Νίκαια της Βιθυνίας. Η πρώτη
Οικουμενική Σύνοδος της Χριστιανικής Εκκλησίας! Ιστορικά, η πρώτη Οικουμενική
Σύνοδος, αποτελεί μίαν πρωτοβουλία του Μεγάλου Κωνσταντίνου η οποία ''επρόκειτο
να αποτελέσει ζωτικής σημασίας προηγούμενο, στις σχέσεις Εκκλησίας και
κράτους''[1].
Στην απόφαση του αυτή, ο Αυτοκράτορας
οδηγείται χάριν την ανάγκης αποκατάστασης της ειρήνης και της ενότητος της Χριστιανικής
Εκκλησίας, που ταλανίζεται σοβαρά από την παρουσία αιρετικών διδασκαλιών οι
οποίες και αναφύονται στο σώμα Της, από την στιγμή που παύουν οι
διωγμοί κατ’ Αυτής, αποδεικνύοντας περίτρανα και για μία ακόμα φορά πως οι
πραγματικοί διώκτες Της, δεν ήταν οι ειδωλολάτρες Ρωμαίοι
Αυτοκράτορες, που χάρισαν εις Αυτήν εκατόμβες μαρτύρων και ομολογητών, αλλά οι
προερχόμενοι από το Σώμα Της Εκκλησίας Χριστιανοί αιρετικοί…
Αφού έχουν προηγηθεί ήδη δύο τοπικές
σύνοδοι, στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου (324) και στην Αντιόχεια της Συρίας
(325), ο Μέγας Κωνσταντίνος αποφασίζει την σύγκληση μιας Οικουμενικής Συνόδου η
οποία ως υπέρτατο συλλογικό όργανο θα λάμβανε τις κατάλληλες αποφάσεις ώστε να παύσουν
οι δογματικές έριδες και να επέλθει η πολυπόθητη ειρήνη στους κόλπους της Εκκλησίας.
Για το σκοπό αυτό, ο Μ. Κωνσταντίνος προσκαλεί επισκόπους πέραν των ορίων της επικράτειας
του, θέλοντας με τον τρόπο αυτό να τονίσει ΄΄ τον οικουμενικό χαρακτήρα της Συνόδου [2].
Η επιλογή της Νίκαιας της Βιθυνίας ως της πόλεως
που φιλοξένησε την Ά Οικουμενική Σύνοδο, έγινε από τον ίδιο τον Αυτοκράτορα διότι βρισκόταν
πολύ κοντά στην αυτοκρατορική πρωτεύουσα, Νέα Ρώμη ή
Κωνταντινούπολη και αποτελούσε πιο βολικό προορισμό· η παρουσία του αυτοκράτορα
θα του έδινε τη δυνατότητα να ελέγχει την κατάσταση και να πιέσει ώστε να
υπάρξει συναίνεση ως προς το αποτέλεσμα της συνόδου[3]. Οι ιστορικές πηγές διίστανται όσον
αφορά την ακριβή ημερομηνία της συγκλήσεως η οποία τοποθετείται περίπου την 20ην
Μαΐου και οι εργασίες ολοκληρώνονται την 25ην Αυγούστου του ιδίου
έτους[4].
Ο αριθμός των συνοδικών Επισκόπων, ορίζεται στους 318
και αυτό γίνεται αποδεκτό και από τις επόμενες Οικουμενικές Συνόδους που
ακολουθούν[5].
Μέσα σε αυτήν , ξεχωρίζουν ονόματα όπως των Επισκόπων , Μύρων Νικολάου,
Τριμυθούντος Σπυρίδωνος , καθώς και του τότε Διακόνου Αθανασίου, μετά ταύτα,
Αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας του Μεγάλου. Σύμφωνα με την μαρτυρία του ιστορικού
Σωκράτους, στην σύνοδο μετέχουν και πέντε Επίσκοποι, οπαδοί του Αρείου ,
αφαιρουμένων δε τούτων, ο αριθμός διατυπώνεται στους 318 Θεοφόρους Πατέρες[6].
Αυτοί οι στυλοβάτες της Χριστιανικής Πίστεως,
αναλαμβάνουν το μεγάλο έργο της αναζήτησης λύσεων απέναντι στις αιρετικές
θέσεις που έχουν ήδη διαιρέσει το σώμα της Εκκλησίας, όπως ο Αριανισμός, το
μελιτιανό σχίσμα κοκ. Ταυτόχρονα η Α’ Οικουμενική Σύνοδος, καθορίζει το ζήτημα
του εορτασμού του Πάσχα , καθώς και η λήψη αποφάσεων για την διοικητική οργάνωση
της Εκκλησίας ανά την Οικουμένη. Η μεγαλυτέρα όμως προσφορά της Συνόδου είναι
το Σύμβολο της Νικαίας[7],
το οποίον και λειτούργησε ως φορέας της διαχρονικής Εκκλησιαστικής συνειδήσεως
για την περιφρούρηση της Αποστολικής Παραδόσεως[8].
Η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος, αποτελεί την πρώιμη άμυνα της
Εκκλησίας στην προσπάθεια Της να διατηρήσει την ενότητα μέσα στους κόλπους Της.
Θεωρείτε δε, ‘’υπερτέρα πάσης άλλης και τας κανονικάς αυτής διατάξεις, άχρι
κεραίας απαραβιάστους μέχρι της συντελείας του κόσμου’’[9].
Η επιζητουμένη διασαλευθείσα ενότητα της Εκκλησίας, αποτελεί το μεγαλύτερο
πρόβλημα που η Ίδια αντιμετώπισε από της ιδρύσεως Της μέχρι και σήμερα. Στην εορτή της ανάμνησης της Αγίας Α’
Οικουμενικής Συνόδου, διατυπώνεται ο προβληματισμός για το τελικά ποιος ταλαιπώρησε
περισσότερο την Εκκλησία! Αυτήν την αδιαίρετη παραδοθείσα πίστη από τον ίδιο
τον Κύριο μας , την οποία τελικώς στο πέρασμα των αιώνων κατάφεραν οι άνθρωποι
να διαιρέσουν!
Τελικά, όπως ακόμα και στις ημέρες μας, συνεχίζουν οι
διωγμοί κατά των Χριστιανών, έτσι και οι παραφυάδες των αιρέσεων, έρχονται να μας
επιστήσουν την προσοχή μας για ότι παραλάβαμε από τους Πατέρες μας και αυτό δεν
είναι τίποτε περισσότερο από την Πίστη μας στον Τριαδικό Θεό μας, Τον Πατέρα, Τον
Υιό και το Πανάγιον Πνεύμα, ω πρέπει πάσα τιμή, δόξα και προσκύνηση εις τους
αιώνας Αμήν!
π. Θωμάς Ανδρέου
[1] Δημήτρη
Αποστολίδη ‘’ΜΕΓΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ’’ Εκδ. Παρουσία , Καβάλα 2012,
σελ.115
[2] Δ.
Αποστολίδη οπ.π. σελ. 123
[3] Charles Matson Odahl, Constantine and the Christian Empire, 2004,
Routledge, σελ. 194.
[4] Βλασίου
Φειδά ‘’ Εκκλησιαστική Ιστορία ‘Α’’ Αθήνα 2002, σελ. 424.
[5]
Μητροπολίτου Κυζίκου Καλλινίκου ‘’ Η πρώτη εν Νικαία Οικουμενική Σύνοδος’’
Κωνσταντινούπολη 1930 , σελ. 94.
[6]
Μητροπολίτου Κυζίκου Καλλινίκου οπ.π. σελ. 107.
[7] Βλ.
Φειδά οπ.π. σελ. 458
[8] Βλ,
οπ.π. σελ. 459
[9]
Μητροπολίτου Κυζίκου Καλλινίκου οπ.π. σελ.194.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου